opinions, analysis and interviews

Imre Kertész – Nobel Prize Winner in Literature

  • kertezs
  • inauguration

Kertész / 88702860 》493020310150

16.Juni 2009 16:27


Europas bedrückende Erbschaft

„ Kein Zweifel, am Anbruch des 21. Jahrhunderts sind wir uns in ethischer Hinsiecht selbst überlassen. Das in einem  höheren Sinn verstandene Heil des Menschen liegt außerhalb seiner geschichtlichen Existenz- nicht jedoch in der Vermeidung geschichtlicher Erfahrungen, im Gegenteil, in ihrem Erleben, ihrer Aneignung und der tragischen Identifizierung mit ihnen.

Allein das Wissen kann den Menschen über die Geschichte erheben, in Zeiten entmutigender, uns und jede Hoffnung nehmender Allgegenwart totalitärer Geschichte ist das Wissen die einzige Rettung, das einzige Gut.
Nur im Lichte dieses erlebten Wissens sind wir in der Lage uns zu fragen, ob wir aus alledem, was wir begangen und erlitten haben, Werte schöpfen können- zugespitzt formuliert: ob wir unserem eigenen Leben einem Wert beimessen oder vergessen wie an Amnesie Leidende, vielleicht sogar wegwerfen wie Selbstmörder?

Denn der radikale Geist, der Skandal, die Schmach und die Schande zur Erbmasse des menschlichen Wissens macht , ist zugleich auch ein befreiender Geist, und er betreibt restlose Aufdeckung der Nihilismusseuche nicht, um diesen Kräften das Feld zu überlassen, sondern im Gegenteil, weil er dadurch seine eigenen vitalen Kräfte reicher werden sieht“

„Eine Zivilisation, die ihre Werte nicht deutlich erklärt oder ihre erklärten Werte im Stich lässt, geht den Weg des Verfalls, der Altersschwäche. Dann werden bald andere diese Werte verkünden, und in den Mündern dieser anderen werden sie nicht mehr Werte sein, sondern Vorwände zu uneingeschränkter Macht und uneingeschränkter Zerstörung.

Wie ich schon sagte, wir sind uns selbst überlassen und weder himmlische und noch irdische Wegsweiser leiten uns; wir müssen uns unsere Werte selbst schaffen, Tag für Tag, durch jenes ausdauernde, obzwar unsichtbare Werken, das solche Werte schließlich ans Tageslicht bringt und zu einer neuen europäischen Kultur zu weihen vermag.

Denke ich an das Künftige Europa. Stelle ich mir ein starkes, selbstsicheres Europa vor, eines, das immer zu verhandeln bereit, doch nie opportunistisch ist.

Vergessen wir nicht, dass Europa auch selbst eigentlich aus einem heroischen Entschluss heraus geboren ist:
Als Athen sich entschloss, sich den Persern entgegenzustellen“

 

Imre Kertész - Fitues i Çmimit Nobel në Letërsi

Kertész / 88702860 》 0049 3020310150

16 Qershor 2009 16:27

 

Trashëgimia e dëshpëruar europiane.

“Nuk ka asnjë dyshim se në aspektin etik, agimi i shekullit të 21, na gjeti të vetëmënjanuar. Një pjesë e madhe e gjendjes mendore të njeriut qëndron jashtë ekzistencës së tij historike dhe kjo, jo vetëm në mënjanimin e përvojave historike, por, dhe në përjetimin e tyre si dhe në identifikimin e tragjikes së tyre.  

Vetëm dituria është në gjendje ta ngrejë njeriun mbi historinë dhe është e vetmja rrugë shpëtimi nga dekurajimi dhe pesimizmi duke i dhënë atij shpresën në momentet e pjesëmarrjes pasive nën një sistem totalitar. 

Vetëm nën dritën e njohurive të atyre përjetimeve, do të jemi në gjendje t’i shtrojmë pyetjen vetes nëse në të vërtetë i kemi kryer të gjitha ato që priteshin prej nesh kundër atyre prej së cilave vuajtëm, ose, nëse në të vërtetë krijuam vlera apo formuluam nënkuptime ashtu siç mund edhe ta pyesim veten nëse jetës sonë i dhamë një kuptim apo e braktisëm atë siç të braktis amnezia, duke realizuar kështu vetëvrasjen.

Krahas shpirtit radikal, skandalit, poshtërimit dhe turpit si një pjesë e trashëgimisë njerëzore, njëkohësisht, ndodhet dhe shpirti çlirues i cili zbulon mbetjet e mikrobit të nihilizmit duke mos i’u lënë më hapësirë veprimi këtyre forcave për tu ringjallur por, përkundrazi, nëpërmjet tyre pasurojmë fuqinë e forcave tona” 

“Një civilizim që vlerat e tij nuk i ka të qarta, apo vlerat e tij i lë në baltë është i destinuar të marrë rrokullimën e t'i dridhen gjunjtë. Dhe, nuk do të jetë vonë kur të vijnë të tjerët që do të shpallin vlera të tjera dhe, në gojën e këtyre të tjerëve, ato nuk do të jenë me vlera, por pretekste e fasada për pushtet absolut dhe shkatërrim të pakufizuar. 

Ashtu siç bëra të ditur më sipër, ne u vetëmënjanuam kështuqë, as qiellorja dhe as tokësorja mundi të na drejtonte.  Ne duhet t’i rikrijojmë vetë vlerat tona, ditë për ditë, deri në prjetësi, qofshin ato dhe të padukshme sot, por, në fund të ditës, do të na nxjerrin në dritë e krijuar në këtë mënyrë një kulturë të re europiane. 

Le ta mendojmë një herë europën e së ardhmes.  Le ta imagjinojmë një herë europën të fortë, të vetësigurtë, një, gjithmonë të gatshme për marrëveshje, por asnjëherë oportuniste.

Dhe, mos ta harrojmë kurrë faktin se, Europa, në të vërtetë u rilind nga një ngjarje historike: 

atëhere kur Athina vendosi t’i kundërpërgjigjet Persëve”